Για κάθε ναυτικό, ΄΄φάρος΄΄ σημαίνει ελπίδα, αισιοδοξία και ασφάλεια της ρότας του.
Για τον υπόλοιπο κόσμο είναι ένα θέμα που θέλοντας και μη, αγγίζει πάντα κάποιες λεπτές χορδές της ψυχής μας.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι Φάροι από μόνοι τους είναι ένα θέμα που ελκύει το ενδιαφέρον όλων των ειδών τέχνης , όχι μόνο της ζωγραφικής αλλά και της λογοτεχνίας , της ποίησης και του κινηματογράφου , γιατί πίσω από τους επιβλητικούς πέτρινους τοίχους τους , τούς διαβρωμένους από την αλμύρα , κρύβουν δύναμη , μυστήριο , μοναξιά , περιπέτεια και συγχρόνως απέραντη γαλήνη.

Το Ελληνικό φαρικό δίκτυο αριθμεί σήμερα σε 1308 φάρους οι οποίοι είναι διάσπαρτοι σε όλο το μήκος και πλάτος των Ελληνικών ακτών που ανέρχεται σε 15.000 χλμ. Τα βασικά αίτια της ύπαρξης ενός τόσου μεγάλου αριθμού φάρων (και εννοούμε όλους τους φάρους -σταθερούς , επιτηρούμενους η μη - Αναλάμποντες πυρσούς-φωτοσημαντήρες-πλωτούς φάρους και ραδιοφάρους) είναι τα εξής
1) Ότι η χώρα μας εκ της γεωγραφικής της θέσης ευρίσκεται στο σταυροδρόμι από όπου αναγκαστικά διέρχεται πολύ μεγάλος αριθμός πλοίων και
2) Τον εξαιρετικά μεγάλο αριθμό νήσων και βραχονησίδων καθώς και τον αριθμό λιμένων, επινείων, κόλπων, όρμων και αγκυροβολίων καταφυγής της πατρίδας μας.

Το πραγματικά δύσκολο και επίπονο έργο για την συντήρηση και λειτουργία των Φάρων, και Φωτοσημαντήρων ανήκει στην Υπηρεσία Φάρων η οποία υπάγεται στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ) . Η Υπηρεσία Φάρων επίσης ενημερώνει την ΥΔΡΟΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ του ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ για τις σβέσεις, την επαναλειτουργία και νέες τοποθετήσεις φανών για την έκδοση στη συνέχεια αγγελιών προς ενημέρωση των ναυτιλλομένων.

Η ιστοσελίδα που έχω προ διετίας δημιουργήσει και σε τακτά χρονικά διαστήματα ανανεώνεται με νέο υλικό (φωτογραφίες - κείμενα ) έχει σαν σκοπό να προβάλλει παγκοσμίως το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΑΡΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ και ιδιαίτερα εστιάζεται στους 120 πέτρινους - παραδοσιακούς φάρους που αυτό διαθέτει.
Oι πέτρινοι φάροι της χώρας μας είναι κτίρια που φτιάχτηκαν για να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένες ανάγκες της ναυσιπλοίας. Πρώτο λόγο στη σχεδίασή τους είχε η λειτουργικότητα και η αντοχή στις καιρικές συνθήκες και το χρόνο. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία η αισθητική τους βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Σήμερα πολλοί από αυτούς λειτουργούν σαν μουσεία και ειδικά αυτοί που βρίσκονται μέσα η κοντά σε αστικές περιοχές αποτελούν πραγματικά στολίδια για την πόλη τους π.χ. ο φάρος της Αλεξανδρουπόλεως, των Χανίων , στο Ρέθυμνο , στην Ρόδο και αλλού οι οποίοι είναι μερικοί από τους πλέον πολυφωτογραφιζόμενους ελληνικούς φάρους.
Η κατασκευή των 120 παραδοσιακών πέτρινων φάρων χρονολογείται μετά την επανάσταση του 1821 με πρώτο αυτόν στην Αίγινα το 1827 (ο οποίος δεν υφίσταται πλέον) , ενώ το 1830 κατασκευάστηκε ο φάρος των Σπετσών. Το 1940 το φαρικό μας δίκτυο διέθετε 206 πέτρινους φάρους. Στο τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου διασώθηκαν μόνο 19 πέτρινοι φάροι καθώς οι Γερμανοί κατέστρεψαν τους περισσότερου από αυτούς, αφού αποτελούσαν στρατηγικής σημασίας στόχους.
Στη συνέχεια άρχισε μια προσπάθεια ανασυγκρότησης του φαρικού δικτύου, με αποτέλεσμα, το 1955, να έχουν επισκευασθεί και να λειτουργούν 82 επιτηρούμενοι πέτρινοι φάροι.
Ακολούθως, και στα πλαίσια εκσυγχρονισμού και αυτοματοποίησης του φαρικού δικτύου πολλοί φάροι άρχισαν να λειτουργούν με ασετιλίνη αυτόματα (δεν ήταν επανδρωμένοι πλέον), με αποτέλεσμα σταδιακά τα κτίρια των φάρων , λόγω της απουσίας του ανθρώπινου παράγοντα να φθείρονται και να καταστρέφονται.
Έτσι, το 1980, το φαρικό δίκτυο διέθετε μόνο 69 πέτρινους φάρους επιτηρούμενους από 320 συνολικά φαροφύλακες.
Σήμερα, επειδή οι φάροι σχεδόν στο σύνολό τους είναι αυτόματοι με την χρησιμοποίηση ηλιακής ενέργειας και ηλεκτρικού ρεύματος από την ΔΕΗ δεν προσλαμβάνονται πλέον φαροφύλακες στο Πολεμικό Ναυτικό.
Από τους 120 καταγεγραμμένους παραδοσιακούς φάρους η κατάσταση του 50% περίπου χαρακτηρίζεται από μέτρια έως κακή. Στηρίζουμε τις ελπίδες μας για την αναστήλωση και συντήρηση των μνημείων αυτών στο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης απ΄όπου καταβάλλονται προσπάθειες για την ανεύρεση κονδυλίων για τον σκοπό αυτό.
Το 2001 η Υπηρεσία Φάρων διοργάνωσε ένα παγκόσμιο συνέδριο με θέμα την ΄΄Διατήρηση Φάρων και βοηθημάτων ναυσιπλοΐας ιστορικού ενδιαφέροντος΄΄ καθώς η εξέλιξη των επικοινωνιών και ιδιαίτερα των δορυφορικών έχουν δώσει την χαριστική βολή.
Το συνέδριο αυτό είχε μεγάλη επιτυχία και συμμετοχή από πολλές χώρες του κόσμου οι οποίες αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα -δηλαδή της εγκατάλειψης των φάρων- και συζητήθηκαν οι εναλλακτικές χρησιμότητες αυτών των κτιρίων πέρα από την ανάγκη για διατήρησή τους ως Ιστορική Κληρονομιά Αρχιτεκτονικής και Βιομηχανικής Τέχνης. Θα μπορούσαν δηλαδή να λειτουργήσουν σαν πρώτης τάξεως ναυτικά μουσεία , πράγμα που ήδη γίνεται στον φάρο του Γυθείου και στον Αμβρακικό κόλπο , καθώς και σαν τόποι αναψυχής η επίσκεψης ανθρώπων ειδικά από το εξωτερικό καθώς οι φίλοι των φάρων (λεγόμενοι lighthouses enthusiastic) αριθμούν σε αρκετούς χιλιάδες και οι οποίοι στο εξωτερικό είναι οργανωμένοι ακόμη και σε συλλόγους.

Την πρωτοβουλία για τον σχεδιασμό της ιστοσελίδα μου με θέμα "ΟΙ ΦΑΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ" την ανέλαβα στα τέλη του 2000 όταν δέχθηκα ένα email από τον πρόεδρο μιας τέτοιας οργάνωσης από τον Καναδά ο οποίος μου ζητούσε πληροφοριακά στοιχεία για κάποιους συγκεκριμένους ελληνικούς φάρους . Θεώρησα ότι τουλάχιστον από το ΙΝΤΕΡΝΕΤ όπου μπορεί κανείς να βρει τα πάντα - η σχεδόν τα πάντα - θα μπορούσα να βρω τις πληροφορίες που μου ζητούσαν από το εξωτερικό. Μάταια όμως. Δεν υπήρχε απολύτως καμία Ελληνική σελίδα με παρόμοιο θέμα, σε αντίθεση με χώρες του εξωτερικού όπου η προβολή του φαρικού δικτύου τους μέσω του διαδικτύου από κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς ήταν σημαντική έστω και αν διέθεταν αρκετά περιορισμένο αριθμό φάρων σε σύγκριση με την χώρα μας. Σκέφθηκα λοιπόν να ξεκινήσω την σχεδίαση της και άρχισα να μαζεύω στοιχεία σχετικά με το φαρικό μας δίκτυο αντιμετωπίζοντας την δυσκολία της μικρής έως ανύπαρκτης σχετικής βιβλιογραφίας για το θέμα. Δεν άργησα να ανακαλύψω ότι πάρα πολύς κόσμος και ιδιαίτερα από το εξωτερικό είχε ενδιαφέρον για το θέμα καθώς οι επισκέψεις στην ιστοσελίδα μου αυξανόταν με μεγάλους ρυθμούς . Σήμερα ο μετρητής της σελίδας έχει καταγράψει πάνω από 20.000 επισκέπτες και μάλιστα από 80 χώρες του κόσμου. Ο επισκέπτης της ιστοσελίδας μπορεί να βρει πληροφορίες και ιστορικά στοιχεία για το Ελληνικό φαρικό μας δίκτυο, ένα μεγάλο αφιέρωμα στους 120 παραδοσιακούς πέτρινους φάρους μας και μπορεί on-line να επισκεφθεί έναν προς ένα τους φάρους αυτούς. Επίσης υπάρχει παρουσίαση από όλες τις Ελληνικές τηλεκάρτες και γραμματόσημα που έχουν κατά καιρούς εκδοθεί με το θέμα αυτό καθώς και αναφορές σε εκδηλώσεις ραδιοερασιτεχνών που έγιναν με έδρα σε κάποιον από τους παραδοσιακούς μας φάρους.
Η ιστοσελίδα είναι σχεδιασμένη σε δύο γλώσσες ΕΛΛΗΝΙΚΑ και ΑΓΓΛΙΚΑ και σύντομα στην επόμενη αναβάθμιση που σχεδιάζω θα είναι γραμμένη και στη ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ.
Οποίος θέλει να την επισκεφθεί μπορεί να την βρει στις διεύθυνσεις

www.faroi.com

www.faroi.net

και www.qsl.net/sv2ael/sv2ael.files/faroi_main_gr.htm

η αν επισκεφθεί οποιαδήποτε μηχανή αναζήτησης και γράψει ΦΑΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ σίγουρα θα την βρει μέσα στα αποτελέσματα αναζήτησης.

Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους επώνυμους ή ανώνυμους φίλους που μου έστειλαν και συνεχίζουν να στέλνουν φωτογραφίες από όλη την Ελλάδα με φάρους από την περιοχή τους καθώς και την Υπηρεσία Φάρων της οποίας θα πρέπει να εξάρουμε το μεγάλο της ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΡΓΟ που θα μπορούσε να συνοψισθεί στα εξής :
1. Συντελεί αποφασιστικά στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας προφυλάσσοντας ανθρώπινες ζωές και πλωτά μέσα, με το να κατευθύνει τα πλοία σε σωστές πορείες και με ασφαλή προσέγγιση στα λιμάνια.
2. Συντελεί στην αποφυγή οποιασδήποτε ατυχηματικής καταστροφής ή ρύπανσης του θαλασσίου οικοσυστήματος που ως γνωστόν έχουν ολέθριες συνέπειες στις παράκτιες περιοχές, τον τουρισμό, την αλιεία και την εν γένει οικονομική δραστηριότητα των περιοχών.

Οι Φαροφύλακες και τα Φαρόπλοια , περισυνέλεξαν ναυαγούς ή ρυμούλκησαν ακυβέρνητα σκάφη ενημερώνοντας και συνδράμοντας τις αρμόδιες αρχές.
Τέλος η σημασία της παρουσίας του Φαροφύλακα σε παραμεθόριες περιοχές ήταν και παραμένει εξαιρετικά σημαντική. Η καθημερινή έπαρση της σημαίας και ο έλεγχος του χώρου που επιτηρεί, αποτελούν εθνική υπηρεσία υψίστης σημασίας.

".....Όσο υπάρχουν φάροι το ταξίδι θα συνεχίζεται....."

Θεσσαλονίκη 17/2/2003

ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΓΡ.ΣΑΒΒΑΣ

ΤΑΧ.ΘΥΡΙΣ 22013

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-55310