Μνημεία χαρακτηρίστηκαν τρεις λιθόκτιστοι φάροι

Μνημεία χαρακτηρίστηκαν τρεις λιθόκτιστοι φάροι σε Παξούς και Αντίπαξους (27.3.2012)

Τρεις λιθόκτιστοι φάροι στους Παξούς και Αντίπαξους, που αποτελούν αξιόλογες αρχιτεκτονικές κατασκευές και συνέβαλαν στην ανάπτυξη και ασφάλεια της ναυσιπλοΐας χαρακτηρίστηκαν μνημεία, έπειτα από ομόφωνη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων.

Ο πρώτος φάρος, βρίσκεται στο βορειότερο σημείο των Παξών, στο ακρωτήριο της Λάκκας. Στο σημείο αυτό χτίστηκε φάρος από τους 'Αγγλους το 1825, που όμως καταστράφηκε το 1913 από σεισμό. Στη θέση του χτίστηκε το 1919 ο νέος, που δεσπόζει μέχρι σήμερα. Ο φάρος παρέμεινε σβηστός κατά τον Β'Α Παγκόσμιο πόλεμο για να επαναλειτουργήσει το 1951. Ηλεκτροδοτήθηκε το 1971. Πρόκειται για τετράγωνο λιθόκτιστο πύργο, ύψους 9,1 μέτρων, ενσωματωμένο στη νοτιοδυτική πλευρά του κτιρίου, που συμπληρώνεται από σπίτι και νεότερο βοηθητικό κτίσμα. Επίσης, στον περίβολο του φάρου βρίσκεται και ναΐσκος του Αγίου Νικολάου. Ο πύργος χαρακτηρίζεται από συμπαγή όγκο και συμμετρική διαμόρφωση. Στο εσωτερικό του φαρόσπιτου διαμορφώνονται τρία δωμάτια και χώρος υγιεινής. Η εξωτερική τοιχοποιία του φάρου παρουσιάζει προβλήματα λόγω καθιζήσεων, ωστόσο εσωτερικά οι χώροι είναι καλοδιατηρημένοι.

Ο δεύτερος φάρος βρίσκεται στη νησίδα Παναγιά των Παξών και η πρόσβαση γίνεται από τον Γάιο με πλοίο. Περιλαμβάνει τετράγωνο πύργο, ύψους 11,5 μέτρων, που χτίστηκε από τους 'Αγγλους στα μέσα του 19ου αιώνα. Το 1864 εντάχθηκε στο ελληνικό φαρικό σύστημα. Κατά την περίοδο του Β'Α Παγκοσμίου πολέμου παρέμεινε και αυτός σβηστός και επαναλειτούργησε το 1946. Περίπου το 1950 κατασκευάστηκε και προσθήκη που αποτελείται από κοιτώνα, αποθήκη και τουαλέτα.

Ο τρίτος φάρος, στη θέση Οβορός των Αντίπαξων, περιλαμβάνει τετράγωνο λιθόκτιστο πύργο, ύψους 10,9 μέτρων, φαρόσπιτο και βοηθητικό κτίσμα στον περίβολο. Κατασκευάστηκε το 1906 και παρέμεινε σβηστός κατά τον Β'Α Παγκόσμιο πόλεμο. Επαναλειτούργησε το 1945 και ηλεκτροδοτήθηκε το 1985. Στο σπίτι του φάρου οδηγεί λίθινη αρθρωτή κλίμακα.

Σημειώνεται ότι η ομόφωνη γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ αφορά στο χαρακτηρισμό των αρχικών κτισμάτων των φάρων, χωρίς να περιλαμβάνονται τα νεωτερικά προσκτίσματα και τα επικτίσματά τους.

Αντίθετα, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων γνωμοδότησε υπέρ του μη χαρακτηρισμού ως μνημείου φάρου στη νήσο Οθωνοί, στο νομό Κέρκυρας, που αποτελεί τον πρώτο φάρο που συναντούν τα διερχόμενα από την Αδριατική πλοία. Ο φάρος, με κυκλικό πύργο ύψους 10 μέτρων στο κέντρο του οικοδομήματος, λειτούργησε για πρώτη φορά το 1872. Κατά την περίοδο του Β'Α Παγκοσμίου πολέμου βομβαρδίστηκε και επαναλειτούργησε το 1945. Εκτεταμένες επισκευές πραγματοποιήθηκαν το 1949, καθώς και το 1959 και το 1970. Από το 1984 δε ο φάρος είναι ηλεκτροδοτούμενος. Ωστόσο, οι αποκαταστάσεις του φάρου δεν κρίθηκαν ιδιαίτερα επιτυχημένες, καθώς ο πύργος είναι ανακατασκευασμένος με οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ ο αρχικός πύργος ήταν σύμφωνα με τους κατοίκους λιθόκτιστος. Αυτός ήταν και ο λόγος που οδήγησε τα μέλη του ΚΣΝΜ στην απόφαση του μη χαρακτηρισμού του φάρου ως μνημείου.